Et introibo ad altare Dei, ad Deum, qui lætificat iuventutem meam

MINISTRANT

portal ministrantów posługujących w klasycznym rycie rzymskim

Czynności dwu ministrantów podczas mszy św. prywatnej (czytanej)

     

Strona główna

Biblioteka ministranta

Ministrantura

Ceremoniał

 

x. Gerard Szmyd

 

Uroczystość dnia, wyjątkowe okoliczności lub godność kapłana odprawiającego mszę św. czy­taną, wystarczają do dopuszczenia do służenia do niej dwu ministrantów. Co do mszy parafial­nej, choćby tylko cichej, zastępującej śpiewaną, rozumie się to samo przez się. Do takiej mszy św. czytanej winno się zapalić cztery świece, lecz ministranci służą bez świeczników.

Obydwaj ministranci winni się zgadzać w spo­sobie odpowiadania, ukłonach, żegnaniu się i innych czynnościach, które wspólnie wykonują oraz winni zachować wszystkie niżej podane przepisy.

  1. Gdy na ołtarzu wszystko już przygotowane: światła, kanony, pulpit z mszałem i pateną dla Komunii wiernych, a na kredencji ampułki na tacce, oraz ręczniczek, ministranci, stojąc w za­krystii po obydwu stronach kapłana, wdziewa­jącego szaty liturgiczne, (pierwszy ministrant z prawej, drugi z lewej strony), wspólnie dopo­magają mu przy ubieraniu.

  2. Pierwszy bierze mszał, jeżeli nie zaniósł go przedtem na przeznaczony ołtarz, drugi składa ręce.

  3. Obydwaj pochylają głowy przed krzyżem w zakrystii równocześnie z kapłanem, poczym skłaniają je przed nim i wyprzedzając go nieco, wychodzą, jeden obok drugiego. Przy wyjściu z zakrystii żegnają się święconą wodą, przy­czym pierwszy podaje ją kapłanowi. Gdy przej­ście jest wąskie, drugi ministrant idzie przed pierwszym.

  4. Przyszedłszy do ołtarza, stają jak w zakry­stii: ten, który jest po stronie, z której przy­chodzi z kapłanem, cofa się nieco, by mu zrobić przejście, ten, który jest po prawej, odbiera od niego biret, a obaj razem klękają, gdy ka­płan składa należny ukłon. Obydwaj podnoszą kraj ornatu, gdy kapłan wstępuje po stopniach, następnie składa mszał na pulpicie a biret na kredencji, poczym klęka po prawej stronie ka­płana na posadzce, cokolwiek za nim. Odpowia­dają razem równocześnie, ile możności tonem tym samym, co kapłan.

  5. Pierwszy ministrant przenosi mszał, drugi stoi na miejscu, klęcząc aż do początku Ewan­gelii. Pierwszy, odpowiedziawszy „Glorja tibi, Domine”, wraca na miejsce dawne, przechodząc między ołtarzem a drugim ministrantem.

  6. Na słowo „Oremus” przed Offertorium obaj podnoszą się, schodzą się na środku i tu przyklękają. Pierwszy ministrant idzie do kre­dencji, drugi po stopniach stroną Epistoły do ołtarza, by złożyć welon, a następnie również do kredencji. Pierwszy zanosi tackę z ampuł­kami na róg Epistoły i sam je podaje, poczym ampułkę z winem odnosi do kredencji.

  7. Pierwszy bierze ręczniczek i obaj wstępują do ołtarza na stronę Epistoły, pierwszy po prawej stronie drugiego. Drugi bierze tackę z am­pułką i polewa wodą palce kapłana, pierwszy podaje ręczniczek. Potem razem odnoszą wszystko do kredencji. Następnie idą przez środek przed ołtarz, tu przyklękają i wracają na swoje miejsca. Dzwoni tylko pierwszy mini­strant.

  8. Przed Konsekracją wstają i nie przyklę­kając, wstępują po stopniach wyżej i klękają obaj tuż za kapłanem po obu stronach. Podczas obu Podniesień podtrzymują każdy ze swojej strony kraj ornatu. Po Podniesieniu powstają, zwracają się ku środkowi, i nie przyklękając udają się na swoje miejsca.

  9. Jeśli się udziela Komunji św. wiernym, zachowują się w sposób następujący: Gdy ka­płan odkryje kielich, każdy po swojej stronie nakrywa balaski obrusem i pierwszy bierze z ołtarza patenę dla Komunii wiernych, a drugi zapala, jeśli potrzeba, świecę, aby z nią  towa­rzyszyć mógł kapłanowi, poczym wracają na miejsca. Gdy kapłan spożywa Krew Przenajśw., obaj równocześnie pochylają się (średnio) i od­mawiają głośno „Confiteor”. Po „Indulgentiam”, jeśli mają przyjąć Komunię św., klękają na środku pierwszego stopnia, jeśli nie, klękają na swoich miejscach. Podczas udzielania Komunii św. pierwszy z ministrantów podsuwa z prawej strony patenę, a drugi, jeśli potrzeba, trzyma świecę z lewej strony kapłana.

  10. Jeżeli Komunii św. się nie udziela, pierw­szy ministrant wstaje w chwili, kiedy kapłan odkrywa kielich, aby, jak zwyczajnie, służyć mu do puryfikacji i ablucji.
    Kiedy kapłan dla ablucji opuści środek ołta­rza i pójdzie na stronę Epistoły, drugi mini­strant wstaje i wstępuje stroną Ewangelii do oł­tarza, nie przyklękając. Tu czeka, aż pierwszy ministrant weźmie welon, wówczas bierze księgę i obydwaj klękają przed środkiem ołtarza u stopni, krzyżują się, poczym wstępują z po­wrotem do ołtarza, pierwszy na róg Ewangelii a drugi Epistoły. Pierwszy podaje kapłanowi bursę i welon do ubrania kielicha, a drugi stawia mszał z pulpitem na ołtarzu. Następnie obydwaj scho­dzą do stopni, przyklękają i zajmują swoje poprzednie miejsca.

  11. Podczas ostatniej Ewangelii wstają. Jeśli się ma ją przeczytać z mszału, to pierwszy prze­nosi księgę. On też podczas ostatniej Ewangelii idzie wziąć biret z kredencji, poczym razem odpowiadają na modlitwy po mszy św.

  12. Gdy kapłan zstąpi do stopni, obydwaj razem klękają. Pierwszy podaje biret kapłanowi i wra­cają razem w takim porządku, w jakim przyszli.

  13. Przyszedłszy do zakrystii, pochylają głowy przed krzyżem i przed kapłanem. Pierwszy ministrant pomaga przy zdjęciu szat kapłanowi, drugi gasi świece.

 

MINISTRANTURA zawierająca przepisy liturgiczne dla ministrantów, akolitów i turiferarza wraz z tekstem mszy św. w języku łacińskim i polskim. Wydał ks. dr Gerard Szmyd, proboszcz kościoła św. Magdaleny we Lwowie, Lwów 1934, Nakładem autora.