Et introibo ad altare Dei, ad Deum, qui lætificat iuventutem meam

MINISTRANT

portal ministrantów posługujących w klasycznym rycie rzymskim

Służba ceremoniarza przy najważniejszych nabożeństwach

Strona główna

Biblioteka ministranta

Ministrantura

Ceremoniał

o. Hariolf Ettensperger OSB

II. Uroczysta celebra z lewitami połączona z wystawieniem Najśw. Sakramentu.

Wystawienie Najśw. Sakramentu po mszy św.

Crm winien postarać się o to, żeby już przed rozpoczęciem mszy św. wszystkie sprzęty niezbędne do wystawienia były przygotowane. A więc na kredensie: monstrancja, welon, tablica względnie książka z oracjami i bursa z korporałem; przy tabernakulum: tron, odpowiednia ilość lichtarzy i świec (wymaganych jest 12 świec) oraz kluczyk do tabernakulum; kościelnemu przypomina, że by pod koniec mszy św. miał w pogotowiu kadzielnicę i by na czas przyniósł kapę ad sedilia.

Po błogosławieństwie K daje Crm znak Tf, N oraz Tf na przyniesienie kadzielnicy i pochodni. Następnie zanosi na ołtarz monstrancję i bursę z korporałem, który rozkłada, zanosi krzyż ołtarzowy na kredens i dba o to, by zapalono dalsze świece. Po ostatniej ewangelii kieruje K, D oraz S na środek suppedaneum, zarządza genufleksję i ad sedilia! (Genuflectant! Ad sedilia!). tutaj zdejmuje K ornat i odbiera manipularz a nakłada kapę. Asysta wraca następnie do ołtarza, przyklęka i klęka na oba kolana (Crm zarządza więc: Procedant! Genuflectant! Prosternant!). Gdy D po wystawieniu Najśw. Sakramentu wróci na swoje miejsce, Crm daje znak na inklinację, powstanie i nałożenie kadzidła. Nastepnie wszyscy klękają. K okadza Sanctissimum. Wszyscy razem z K czynią inklinację. Na słowa „veneremur cernui” w tantum ergo, Crm zarządza inklinację. Na „Genitori...” daje znak na inklinację, powstanie i nałożenie kadzidła, o ile między wystawieniem a zakończeniem maiły miejsce jakieś modlitwy np. litania. O ile zaś modlitw nie było, Crm daje tylko znak na okadzanie, nie na nałożenie kadzidła (Okadzać trzeba zawsze dwukrotnie!). Po okadzeniu Crm podaje modlitwę, uważa by na czas przyniesiono welon i pomaga ew. przy nakładaniu go. Podczas błogosławieństwa klęczy na swoim miejscu. Skoro D po repozycji zamknie tabernakulum, daje znak na powstanie i utworzenie szeregu, przynosi birety, zarządza genufleksję, podaje birety i udaje się jak zazwyczaj do zakrystii (Genuflectant! Procedant!).

Uwaga: Kościół życzy sobie, żeby nabożeństwa z wystawieniem Najśw. Sakramentu odbywały się w wyjątkowych tylko okolicznościach. Powyższe wystawienie po mszy św. jest najlepszym rozwiązaniem tego życzenia.

Wystawienie podczas całej mszy św.

Crm powinien postarać się o to, by wszystkie sprzęty potrzebne do wystawienia Najśw. Sakramentu znajdowały się na swoim miejscu. A więc na ołtarzu: tron, monstrancja, korporał kluczyk do tabernakulum, wymagana liczba świeczników i świec; krzyż ołtarzowy musi stać na menzie po stronie ewangelii; na kredensie: tablica wzgl. książka z oracjami oraz welon.

Podczas wystawienia obowiązują również Crm ogólne reguły o klękaniu, dotyczące lewitów. Jak długo wystawiony jest Najśw. Sakrament, odpadają wszelkie rewerencje chórowe.

W zakrystii nie nakłada się przed mszą św. kadzidła. Pochód do ołtarza – jak zwykle. Po odniesieniu biretów wraca Crm na miejsce i klęka. Gdy D po wstaniu klęknie obok K, daje Crm znak na inklinację, powstanie, nałożenie kadzidła, na uklęknięcie i okadzenie ze zwykłymi inklinacjami. (Kadzielnicę odbiera Tf osobiście). Modlitwa u stopni – jak zwykle. Gdy K, D i S podejdą na suppedaneum, Crm daje znak na genufleksję i nałożenie kadzidła, jak zwykle.

Podczas okadzania Najśw. Sakramentu w czasie mszy św. (introit i offertorium) całe ministerium klęczy. Crm klęczy wówczas w czasie okadzania przed introitem – na najniższym stopniu po stronie epistoły; w czasie okadzania na offertorium – na najniższym stopniu po stronie ewangelii. Dopiero po tym obsługuje każdorazowo mszał. Wystarczają przy tym dwa przyklęknięcia: pierwsze na suppedaneum przed wzięciem mszału, drugie – zanim z mszałem wraca do ołtarza.

Po błogosławieństwie K daje Crm znak Tf oraz N na przyniesienie kadzielnicy. Po ostatniej ewangelii, gdy K, D i S wrócą do środka ołtarza, Crm zarządza genufleksję, zejście in planum, tutaj znowuż genufleksję i pochód do kredensu na zmianę paramentów. Po czym znowuż powrót do ołtarza, genufleksja i wszyscy klękają (Procedant! Genuflectant! Prosterant!). Dalszy ciąg jak wyżej 2,1.

Uwaga: O ile Najśw. Sakrament wystawiony jest już przed rozpoczęciem celebry i ma pozostać nadal po niej, Crm uważa by wyższe ministerium zdjęło birety wzgl. nie nakładało ich w obliczu Najśw. Sakramentu. Na początku i na końcu czyni się wówczas zamiast zwykłej rewerencji prostratio. Gdzieniegdzie na Gloria i Credo nie udaje się ministerium ad sedilia. W kazdym razie nie nakłada biretów.

Ettensperger, W SŁUŻBIE OŁTARZA. Podręcznik dla ministrantów wraz z dodatkami "Służba ceremoniarza" i "Służba Boża w Wielkim Tygodniu". Przełożył i uzupełnił. x. Teodor Nogala, Poznań 1948.