Et introibo ad altare Dei, ad Deum, qui lætificat iuventutem meam

MINISTRANT

portal ministrantów posługujących w klasycznym rycie rzymskim


Msza św. z asystą (pkt 1-4)

     

Strona główna

Biblioteka ministranta

Ministrantura

Ceremoniał

x. J. Ziółkowski

 

1. Celebrans we Mszy z asystą

Celebrans we Mszy z asystą ma zadanie bardzo ułatwione; bowiem nad całością ceremonii czuwa ceremoniarz. Celebrans stosuje się do jego rozkazów (Adoratio Sanctissimi, Positio incensi i inne).

Poniżej podajemy w streszczeniu niektóre tylko uwagi odnoszące się do celebransa.

Po przybyciu do ołtarza celebrans na głos ceremoniarza przy­klęka i od razu rozpoczyna modlitwy u stopni ołtarza. Po mini­stranturze wstępuje na stopnie ołtarza, odmawiając równocześnie odpowiednią modlitwę. Po pocałowaniu ołtarza odwraca się (na głos coremoniarza) i nakłada kadzidło. Później następuje okadze­nie ołtarza, wreszcie diakon okadza celebransa.

Przy mszale usługuje celebransowi ceremoniarz (względnie diakon). Gloria i Credo celebrans odmawia wspólnie z dia­konom i subdiakonem. Po Lekcji celebrans błogosławi subdiako­na i daje mu rękę do pocałowania; przed śpiewaniem Ewangelii udziela diakonowi błogosławieństwa.

Gdy diakon śpiewa Ewangelię celebrans znajduje się po stronie Lekcji, mając ołtarz po prawej ręce.

Celebrans nie zdejmuje nigdy pałki, ani też nie nakrywa kie­licha, wszystko to wykonuje diakon (względnie subdiakon). Taber­nakulum otwiera i zamyka diakon, on też śpiewa Ite, Missa est.

 

2. Akolici we Mszy św. z asystą

Tan rozdział i następne (aż do str. 53) wzięty jest z Introibo ad Altare Dei  (skrypt opracowany przez księdza Tadeusza Perlika).

Akolici w zakrystii ubierają się w komże, odmawiając przy tym odpowiednią modlitwę. Pierwszy akolita ubiera diakona, a ako­lita drugi subdiakona. Ubrawszy lewitów zapalają świece i usta­wiają się do wyjścia. Na znak ceremoniarza skłaniają się w kie­runku krzyża oraz celebransa, po czym na Procedant idą powoli obok siebie, bezpośrednio za turyferem.

Po przyjściu do ołtarza stają po bokach w jednej linii z resztą asysty. Na głos ceremoniarza klękają. Następnie schodzą się na środku za celebransem, klękają i idą na swoje miejsca do kre­densji, gdzie stawiają świece i klęcząc odmawiają ministranturę (przy kredensji klęczą lub stoją bokiem do ołtarza, a równolegle do kredensji).

Po ministranturze powstają. Jeśli celebrans po odmówieniu Gloria udaje się ad sedes, akolici z ceremoniarzem udają się na środek, tu przyklękają na jedno kolano równocześnie z wyższą asystą i idą na swoje miejsca. Czekają aż usiądzie wyższa asysta, po czym i oni siadają.

Pod koniec Gloria śpiewanego przez chór, na znak ceremo­niarza powstają i idą przed środek ołtarza za asystą wyższą, gdzie równocześnie z nią klękają, a następnie udają się do kre­densji. Gdy celebrans zaczyna Ewangelię, żegnają się potrójnym małym znakiem krzyża św., biorą świece i idą przed środek ołtarza, gdzie przyklęknąwszy, powstają czekając na swoim miej­scu. Na Procedant idą pierwsi na stronę Ewangelii i wpuszczają między siebie subdiakona.

Po Ewangelii ustawiają się do okadzenia celebransa, stojąc za ceremoniarzem i turyferem. Po okadzeniu, na głos ceremoniarza idą na środek, klękają i udają się na swoje miejsce przy kredensji. Jeśli podczas Mszy św. jest kazanie, akolici, postawiwszy świece na swoim miejscu, udają się „ad sedes" (jak przy Gloria).

Podczas Credo przyklękają na słowa „et incarnatus est”, od­mawiane przez celebransa. Jeśli na Credo celebrans udaje się „ad sedes”, akolici idą również, z tym tylko, że w chwili gdy ce­remoniarz powstaje, by podać diakonowi bursę z korporałem, powstają także i oni.               

Akolici klękają także na Et incarnatus est śpiewane przez chór, gdy czyni to celebrans (klęka na stopniach ołtarza) z diakonem i subdiakonem. Zachodzi to wówczas, gdy celebrans podczas Credo pozostaje przy ołtarzu.

Gdy subdiakon przyjdzie do kredensji, akolita drugi okrywa go welonem naramiennym. Na ofiarowanie akolita pierwszy dzwoni i zanosi ampułki z tacą, stawiając je na ołtarzu, później odbiera je. Do okadzenia celebransa po ofiarowaniu akolici stają za dia­konem i turyferem trzymając już tackę i ampułkę z wodą oraz ręczniczek potrzebny do „lavabo”, które następuje zaraz po okadzeniu.

Gdy turyfer okadzi ceremoniarza, podchodzi do każdego z ako­litów i okadza go. Przed okadzeniem jak i po okadzeniu turyfer i akolita skłaniają wzajemnie głowy.

Po Sanctus akolici żegnają się i ze świecami idą przed śro­dek ołtarza, przyklękają, rozchodzą się na swoje miejsca i klękają. Po Podniesieniu schodzą się na środku, przyklękają i wracają na swoje miejsca przy kredensji, gdzie stoją aż do Komunii św. Gdy subdiakon, oddawszy patenę, zbliży się do kredensji, akolita drugi odbiera od niego welon i kładzie go na kredensji.

„Pax” odbiera akolita pierwszy od ceremoniarza i udziela go drugiemu akolicie.

Po Komunii kapłana lub wiernych (jeśli komunikują) akolita drugi zanosi ampułki, stawia je na ołtarzu i czeka, by zabrać je z powrotem. Po puryfikacji akolita pierwszy zanosi na ołtarz (na stronę Ewangelii) welon kielichowy i wraca zaraz na swoje miejsce. Na błogosławieństwo akolici klękają. Wstają na Ewan­gelię, żegnają się potrójnym znakiem krzyża, biorą świece, idą na środek, przyklękają i zajmują te same miejsca co w czasie Kanonu. Gdy celebrans schodzi na dół, akolici dochodzą do stopni, by utworzyć jedną linię wraz z całą asystą. Na słowa ceremonia­rza klękają i odchodzą do zakrystii. W procesji idą jako pierwsi. W zakrystii oddają pokłon krzyżowi i celebransowi oraz poma­gają przy rozbieraniu się diakona i subdiakona.

 

3. Msza św. z wystawieniem Najśw. Sakramentu (Akolici)

Po przyjściu do ołtarza akolici nie schodzą się zaraz na środku, by udać się do kredensji, lecz odwracają się, postępują nieco na przód i klękają. Klęczą tak długo, dopóki nie skończy się pieśń wystawienia. Po skończonej pieśni schodzą się na środku, klękają i udają się do kredensji.

Na okadzenie Najśw. Sakramentu, po ministranturze klękają, podobnie czynią i podczas okadzenia Najśw. Sakramentu po ofia­rowaniu. Zanosząc ampułki czy welon kielichowy, nim wejdą na stopnie ołtarza, klękają „in plano” przed samymi stopniami, tak samo czynią i po zejściu.

 

4. Akolici we Mszy św. żałobnej

Na Ewangelię idą bez świec, nie podają welonu subdiako­nowi. Odpada okadzanie akolitów oraz „Pax”. Wszystko inne odbywa się podobnie jak w zwykłej Mszy św. z asystą.

 

(przejdź do pkt 5-8)


J. Ziółkowski, Mały ceremoniał dla kleryków i kapłanów, Poznań 1957.